VĂN TẾ TIỄN BIỆT NGHỆ SỸ ƯU TÚ ĐẠO DIỄN LÊ DÂN
Hỡi ơi!
Ũ rũ hàng cây Đất Thủ
Dàu dàu ngọn cỏ Bình Dương
Sinh tử trần gian, bao năm đều bất định!
Mất còn nhân thế, bấy tuổi cũng vô thường!
Nhớ
linh xưa :
Cố nghệ sỹ ưu tú
đạo diễn Lê Dân
Tên thật là Lê Hữu Phước, sinh năm 1928 trong
một gia đình trí thức tại tỉnh Tây Ninh
Cựu học sinh Trường trung học Petruský Sàigòn
Xuất dương du học tại Pháp, tốt nghiệp luật
sư, nhưng niềm đam mê của ông khởi nguồn từ lần ông “trà
trộn” vào Liên hoan phim Cannes năm 1950 khi đang du học ngành Luật tại Pháp. Sau
lần đó, ông ghi danh tại Học viện Cao đẳng Nghệ thuật và Viện Nghiên cứu Điện
ảnh Paris.
Và ông đã tốt nghiệp
Bảng hổ đề danh
Công thành danh toại
Rạng rỡ quê hương
Tiếc
thương thay !
Cố NSUT đạo diễn Lê Dân
Là bậc đại sư huynh
Là ngôi sao Bắc Đẩu
Vằng vặc sáng soi
Dẫn
đường chỉ lối
Tạo
dựng đàn em
Bởi lẽ : Sau khi tốt nghiệp, Lê Dân trở về nước và làm nhiều bộ
phim như Sau giờ giới nghiêm, Trần Thị
Diễm Châu, Trường tôi, Nhà tôi, Xóm tôi, Hoa mới nở...
Năm 1983, Lê Dân nhận giải đặc biệt tại Liên hoan phim Việt
Nam lần 6 với bộ phim Pho
tượng. Năm
1993, ông nhận giải Bông sen bạc LHP VN lần thứ 10 với phim Xương rồng đen (Việt
Trinh đóng vai nữ chính). Phim này cũng mang về cho Lê Dân Giải A,
Hội điện ảnh Việt Nam năm 1994.
Năm 1995, đạo diễn Lê Dân làm phim Người
con gái đất đỏ về
cuộc đời nữ anh hùng Võ Thị Sáu (Thanh Thúy đóng vai chính) gây dấu ấn
trong giới chuyên môn và công chúng.
Với thành công ấy:
Ông được xem là một trong những
đạo diễn đầu tiên của nền điện ảnh nước nhà, đặc biệt trong giới điện ảnh tại
Sàigon
Nhớ
thương thay:! Trên 50 năm hoạt động nghệ
thuật, tên tuổi Lê Dân đã ghi dấu ấn với những bộ phim nổi tiếng còn có Loan mắt nhung, Hồi chuông Thiên Mụ, Tình Lan và Điệp (trước 1975), Dòng sông mơ ước, Ông cố vấn... Ngoài
kỷ lục là đạo diễn có nhiều phim tham gia các liên hoan quốc tế nhất, Lê Dân
còn là người giúp tạo dựng những tên tuổi màn bạc như: Thẩm Thúy Hằng, Kiều
Chinh, Huỳnh Thanh Trà, Túy Hồng, Băng Châu (trước 1975), sau này là Diễm My,
Việt Trinh...
Như vậy VN thời bấy giờ thật là hiếm có
Thương tiếc thay!
Tài năng NSUT Lê Dân
như trời cao bể rộng
Phẩm hạnh rạng ngời, sử sách lưu danh
Xứng đáng vô cùng
Cao quý biết bao! Các học trò đàn em luôn mãi
hãnh diện, mãi mãi tự hào
Đau đớn
vô cùng:! Đầu năm 2014, vợ Cố NSUT đạo diễn Lê Dân qua đời.
Ở tuổi 86, đạo diễn sống một mình trong ngôi nhà nhỏ bằng tiền lương hưu và trợ
cấp hàng tháng từ Hội Điện ảnh TP HCM. Sức khỏe ông yếu dần do những căn bệnh
tuổi già cùng sự trống vắng vì mất người bạn đời gắn bó bao năm.
Do hai con trai đều sinh sống
tại nước ngoài, giữa năm 2015, đạo diễn Lê Dân chuyển vào sinh sống trong một
căn phòng nhỏ tại nghĩa trang Bình Dương để vừa tiện chăm sóc sức khỏe, vừa có
cơ hội gần gũi mộ phần của người vợ thân yêu. Đây là nghĩa cử cao đẹp của hoa
viên nghĩa trang Bình Dương dành cho ông.
Thương
tiếc! Than ôi! Trời chẳng chiều người
Người muốn bước tới
Nhưng trời đành níu lại
Hỡi ơi! Cố NSUT Lê Dân kính yêu ơi!
Nay thì:
Âm dương cách biệt
Giọt lê khôn ngăn!
Ngao ngán nỗi
Sao dời vật đổi
Sinh ký tử quy!
Đau thương này là bất tận
Nỗi khổ này thật vô biên
Từ nay:
“Ngàn thu vĩnh biệt
lòng thanh thản
Một đời thao thức dạ
bâng khuâng
Trước hương linh tất
cả học trò hãy kính cẩn nghiêng mình
Đưa tiễn một bậc thầy
về cát bụi”
Ô
hô! Thôi rồi ! Thôi rồi ! Cố NSUT Đạo diễn Lê Dân đã
buông xuôi
Kính cầu mong hương linh ông
Siêu linh Tịnh Độ về nơi Vĩnh Hằng
Ối!
thương tiếc vô cùng! Diễn tả bao nhiêu đều bất tận
Trình
bày biết mấy cũng vô cùng
Hậu
sinh thán phục tài đạo diễn
Kính
trọng người xin thảo mấy dòng
Ối
thôi thôi! Nhìn lên di ảnh, lòng đau hơn muối xát
Ngó lại quan tài
ruột nát cả đoạn trường
Trước linh cửu, tạ đức cao thâm, hiến ba
chung rượu
Van vái Quan Âm chỉ lối
Nguyện cầu Địa Tạng đưa đường
Ngưỡng vong
Hương linh niệm tình …Thượng hưởng
Đại diện các cựu học sinh
trường Trung học Petruský
Sàigon
Toàn thể nhà giáo nhà văn, nghệ sỹ, các
bác sĩ, phóng viên các báo, nhà thơ BD
Xin kính dâng lên ông nén hương lòng, niềm
tiếc thương vô hạn!
Một bài văn tế tỏ lòng thành kính!
Xin vĩnh biệt cố NSUT Đạo diễn Lê Dân kính
yêu lần cuối
Xin cuối đầu bái biệt. .
Thầy thuốc ưu tú Lê Hưng: Đại diện các cụu học sinh trường
Trung học Petruský Sàigon
Toàn thể nhà văn, nghệ sỹ, phóng viên các báo,
Bs Đinh Văn Khai, các nhà thơ BD
Bình Dương ngày 29/2/2016.
TM/ Vĩnh
Xuyên cẩn bút